مفاهیم، تعاریف و اصطلاحات در راهنمای استاندارد  مدیریت پروژه PMBOK7


با توجه به تاثیر روندهای نوظهور و به طبع تغییرات در مسئولیت مدیران پروژه و تعاریف جدید در فضای کسب و کارهای نوین (مانند تحولات دیجیتال، چابکی کسب و کارها، بلاک چین و …) تحولات شگرفی نیز در حوزه خدمات مشاوره مدیریت پروژه پدید آمده است. در استاندارد PMBOK نسخه هفتم (PMBOK7) اصول به روزسانی و تطابق با شرایط روز دنیا ارائه شده است.

در ذیل مفاهیم و تعاریف ارائه شده در بدنه این استاندارد لیست شده است.

مفاهیم، تعاریف و اصطلاحات PMBOK

PMBOK7_Definitions

ردیفعنوان انگلیسیمعنی عبارتشرح
1Acceptance Criteriaضوابط و معیار پذیرشمجموعه‌ای از شرایطی که قبل از پذیرش اقلام تحویلی پروژه (کالا، فرآیند تکمیل شده، مرحله‌ای از فعالیتهای پروژه) باید برآورده شوند.
2Accuracyدقتدر سیستم مدیریت کیفیت، دقت مبنای ارزیابی صحت و درستی است.
3Activity Listلیست فعالیت‌هاجدولی مدون از برنامه‌ریزی فعالیتها که شرح فعالیت، شناسه فعالیت و جزییات کافی از توصیف دامنه و محدوده کار را نشان میدهد. لذا اعضای تیم پروژه اینکه دقیقا چه کاری باید انجام شود را به خوبی درک می‌کنند.
4Actual Cost (AC)هزینه واقعیهزینه‌ای که برای اجرا و انجام کاری از فعالیتی طی بازه زمانی معین، محقق می‌شود.
5Adaptive Approachرویکرد انطباقیرویکردی تکاملی که در آن الزامات در معرض سطح بالایی از عدم قطعیت، نوسانات و بی‌ثباتی قرار دارند و به احتمال زیاد در طول پروژه تغییر خواهند کرد.
6Affinity Diagramنمودار وابستگی داده‌هانموداری است که تعداد زیادی از ایده‌ها و اطلاعات را جهت تجزیه و تحلیل بصورت گروه‌بندی و طبقه‌بندی شده نمایش می‌دهد.
7Affinity Groupingگروه وابستگیفرآیند طبقه‌بندی موارد در گروه‌ها یا دسته‌های مشابه.
8Agileچابکاصطلاحی برای توصیف تفکر و ذهنیت از ارزشها و اصول تنظیم شده در بیانیه چابک (Agile Manifesto) به کار می‌رود.
9Alternatives Analysisتجزیه و تحلیل گزینه‌های انتخابیروشی است که برای ارزیابی و انتخاب گزینه‌ها و رویکردهای کاربردی در اجرای کاری از پروژه، استفاده می‌شود.
10Ambiguityابهاموضعیتی نامعلوم و نامشخص داشتن، مشکل در تشخیص و شناسایی علت وقایع و یا سردرگمی در انتخاب بین چندین گزینه موجود.
11Analogous Estimatingبرآورد مقایسه‌ایتکنیکی برای برآورد و تخمین طول زمان یا هزینه یک فعالیت یا یک پروژه با استفاده از سوابق داده‌های حاصل از فعالیت یا پروژه‌های مشابه گذشته.
12Artifactمصنوعالگو/قالب، مستندات، خروجی یا پروژه قابل تحویل.
13Assumptionفرضعاملی درست، واقعی یا قطعی که در فرآیند برنامه‌ریزی بدون نیاز به استدلال و اثبات در نظر گرفته می‌شود.
14Assumption and Constraint Analysisتجزیه و تحلیل فرض و محدودیتارزیابی‌ای که تضمین می‌کند مفروضات و محدودیت‌ها در برنامه‌ها و مستندات پروژه یکپارچگی دارند و بین آنها سازگاری وجود دارد.
15Assumption Log‌سند فرضیاتسند پروژه برای بایگانی و ثبت تمام فرضیات و محدودیت‌های کل پروژه استفاده می‌شود.
16Authorityقدرت اختیارحق به کارگیری منابع پروژه، صرف بودجه، اخذ تصمیم‌ یا ارائه تأییدیه‌هاست.
17Backlogکار ناتماملیستی مرتب از کارهایی که باید انجام شود.
18Backlog Refinement
بازبینی کارهای ناتمامپردازش، اصلاح تدریجی محتوا در موارد انباشت شده و باقی مانده و اولویت بندی (مجدد) آن برای شناسایی کارهایی که می تواند در مراحل آینده تکمیل شود.
19Baselineبرنامه مبنابرنامه‌ای مصوب که به منظور مقایسه با وضعیت اجرایی واقعی پروژه به کار می‌رود.
20Basis of Estimates
مبنای برآوردهاحمایت از مستندسازی جزئیات مورد استفاده در استقرار برآوردهای پروژه مانند فرضیات، محدودیت‌ها، سطح جزییات، محدوده و سطوح اطمینان.
21Benchmarkingالگوبرداریمحصولات، فرآیندها و رویه‌های برنامه‌ریزی شده و واقعی با سازمانهای سرآمد و الگو مقایسه میشوند تا بهترین روشها و ایده‌ها برای بهبود و سنجش عملکرد سازمانی شناسایی و ایجاد شود.
22Benefits Management Plan
برنامه مدیریت منافعسندی تشریحی درخصوص فرآیندهای مربوط به ایجاد، افزایش و حفظ منافع فراهم شده توسط یک پروژه یا برنامه.
23Bid Documentsاسناد پیشنهاد قیمتتمام اسنادی که برای درخواست اطلاعات، قیمتها یا طرح پیشنهادی فروشندگان احتمالی استفاده می‌شود.
24Bidder Conferenceجلسه ارائه پیشنهادجلساتی با حضور شرکت کنندگان در مناقصه، قبل از تدوین پیشنهاد قیمت یا پروپزال، برای اطمینان از اینکه کلیه فروشندگان درک واضح و یکسانی از موضوع دارند.
به نامهای جلسات پیمانکار (contractor conferences)، جلسات فروشندگان (vendor conferences) یا جلسات قبل از مناقصه (pre-bid conferences ) نیز شناخته می‌شود.
25Budgetبودجهبرآوردی مصوب برای پروژه یا هر یک از مولفه‌های ساختار شکست کار (WBS) یا هر فعالیت زمانبندی شده.
26Budget at Completion (BAC)بودجه برنامه‌ریزی شده برای تکمیل، بودجه خط مبنامجموع بودجه‌های در نظر گرفته شده برای انجام کار.
27Burn Chartنمودار کارهای باقی‌ماندهنمایش گرافیکی از کارهای باقی‌مانده در بازه زمان برنامه‌ریزی شده بابت عرضه محصول یا تکمیل پروژه تحویلی.
28Business Caseپرونده تجاریارزش پیشنهادی برای پروژه شامل منافع مالی و یا غیرمالی.
29Business Model Canvasبوم مدل کسب و کارخلاصه تصویری یک صفحه ای که ارزش پیشنهادی، زیرساخت‌ها، مشتریان و امور مالی را بیان می‌کند. این مدل معمولا برای شرایط کسب و کارهای نوپا (Lean Startup) مورد استفاده قرار می گیرد.
30Business Valueارزش کسب و کارسود خالص قابل اندازه‌گیری که از یک فعالیت تجاری حاصل شده است که ممکن است ملموس، ناملموس (غیرمنقول) یا هر دو باشد.
31Cadenceریتم/ قاعده/نظمریتم فعالیت‌های انجام شده در طول پروژه.
32Cause-and-Effect Diagramنمودار علت و معلولارائه بصری است که به دنبال ردیابی و یافتن علت / علل ریشه‌ای و اصلی مشکل موجود یا اثر نامطلوب و ناخواسته است.
33Changeتغییراصلاحیه‌ای برای هرگونه اقلام تحویل دادنی کنترل شده و رسمی پروژه، مولفه و اجزای برنامه مدیریت پروژه یا سند پروژه.
34Change Control Board (CCB)هیات/کمیته کنترل تغییرگروه/ تیمی رسمی و صاحب اختیار که مسولیت بازنگری، ارزیابی، تایید، تعویق یا رد تغییرات پروژه و همچنی بایگانی و ارتباطات مرتبط را دارند.
35Change Control Planبرنامه کنترل تغییرجزیی از برنامه مدیریت پروژه که هیات کنترل تغییر را دایر میکند، حدود اختیارات آنها را مستند میکند، نحوه پیاده‌سازی سیستم کنترل تغییر را شرح می‌دهد.
36Change Control Systemسیستم کنترل تغییرمجموعه‌ای از رویه‌ها که چگونگی راهبری و کنترل اصلاح تحویل دادنی‌های پروژه و مستندسازی مرتبط را تشریح می‌کند.
37Change Logتاریخچه/ سیاهه تغییرلیستی جامع از تغییرات ارائه شده در طول پروژه و وضعیت فعلی آنها.
38Change Managementمدیریت تغییر (CM)رویکردی جامع، دوره‌ای و ساختار یافته برای انتقال افراد، گروه‌ها و سازمان‌ها از وضعیت فعلی به وضعیتی در آینده که منافع تجاری تعیین شده است.
39Change Requestدرخواست تغییرپیشنهادی رسمی برای اصلاح مستند، تحویل دادنی یا خط مبنا (Baseline)
40Check Sheetبرگه کنترلصفحه‌ای محاسبه نما/ شمارشی که هنگام جمع‌آوری داده‌ها می‌تواند به عنوان چک لیست استفاده شود.
41Closing Process Groupگروه فرآیندی اتمامفرآیند(ها) جهت نهایی نمودن تمامی فعالیتهای گروههای فرآیندی مدیریت پروژه است تا پروژه فاز یا الزامات قراردادی را به صورت رسمی تکمیل نماید.
42Communications Management Planبرنامه مدیریت ارتباطاتیکی از اجزای برنامه مدیریت پروژه، طرح یا پورتفولیو که تشریح می‌کند اطلاعات، چگونه، چه هنگام و توسط چه کسی منتشر و راهبری می‌شود.
43Complexityپیچیدگیخصیصه‌ای از برنامه، پروژه یا محیط آن که به دلیل رفتارهای انسانی، رفتارهای سیستم و ابهامات، مدیریت آن دشوار است.
44Confirmation Biasسوگیری تأییدینوعی سوگیری شناختی که عقاید یا فرضیه‌های قبلی را تأیید می‌کند
45Conformanceانطباقدرجه‌ای که نتایج مطابق با الزامات کیفیت، تعیین شده است.
46Constraintمحدودیت/ قید/حدیک عامل محدودکننده که بر اجرای یک پروژه، برنامه، پرتفولیو (نمونه کارها) یا فرآیند تأثیرگذار است.
47Contingencyاحتمال وقوعرویداد یا واقعه‌ای که می‌تواند بر اجرای پروژه تاثیر بگذارد که ذخیره احتیاطی به آن تخصیص می‌یابد (جایگزینی برای زمان رخداد ریسکهای پروژه)
48Contingency Reserveذخیره احتمالیزمان یا مبلیغی که در برنامه زمانبندی یا هزینه اولیه برای ریسکهای شناسایی شده بعنوان استراتژی های واکنشی فعال، اختصاص داده شده است.
49 Continuous Delivery (CD)تحویل پیوسته/ مستمر (CD)روش ارائه در لحظه و تصاعدی (افزایشی) مشخصه‌ها به مشتریان غالبا با استفاده از دسته‌های کوچک کار و فناوری اتوماسیون.
50Contractقراردادتوافق‌نامه‌ای الزام‌آور و متقابل که فروشنده را به تامین محصول، خدمت و یا نتیجه‌ای متعهد میکند و خریدار را نیز به پرداخت در قبال آن ملزم می‌کند.
51Controlکنترلفرآیند مقایسه عملکرد واقعی با عملکرد برنامه‌ریزی شده، تجزیه و تحلیل ناسازگاری‌ها (variances)، ارزیابی روندهای موثر بر بهبود فرآیند، ارزیابی جایگزین‌های احتمالی و در صورت نیاز توصیه اقدامات اصلاحی مناسب.
52Control Chartنمودار کنترلنمایش گرافیکی از داده‌های فرآیند در طول زمان نسبت به محدودیت‌های کنترلی تعیین شده که دارای خط مرکزی است که در تشخیص گرایش انحراف مقادیر به سمت هر یک از محدوده‌های کنترل کمک می‌کند.
53Cost Baselineخط مبنای هزینهنسخه مصوب مرحله‎‌ای بودجه پروژه و بدون احتساب هرگونه ذخیره مدیریتی است که تنها از طریق فرآیندهای کنترل تغییر (Change Control) رسمی قابل تغییر است. خط مبنای هزینه پروژه به عنوان مبنایی برای مقایسه بین هزینه و بودچه برنامه‌ریزی شده با نتایج واقعی استفاده می‌شود.
54Cost-Benefit Analysisتجزیه تحلیل هزینه - منفعتروش تجزیه و تحلیل مالی برای تعیینر مزایا و منافع حاصل از پروژه در برابر هزینه‌های آن.
55Cost Management Planبرنامه مدیریت هزینهاز اجرای پروژه یا برنامه مدیریت طرح که نحوه برنامه ریزی، ساختاربندی و کنترل هزینه‌ها را شرح می‌دهد.
56Cost of Quality (COQ)هزینه‌های کیفیت (COQ)کلیه هزینه‌هایی که در طول عمر محصول از طریق سرمایه‌گذاری بابت پیشگیری از عدم انطباق با الزامات، ارزیابی محصول یا خدمات برای مطابقت با الزامات و شکست در مواجهه الزامات.
57Cost Performance Index (CPI)شاخص عملکرد هزینه (CPI)معیاریست برای سنجش کارآبی هزینه بودجه‌بندی شده نسبت به ارزش هزینه واقعی کسب شده
58Cost Plus Award Fee Contract (CPAF)قرارداد مبلغ پاداش به اضافه هزینه (CPAF)دسته‌ای از قراردادها که شامل پرداخت تمامی هزینه‌های واقعی قانونی فروشنده بابت اقدامات تکمیل شده، بعلاوه پرداخت مبلیغی بعنوان پاداش بعنوان منفعت و سود فروشنده.
59Cost Plus Fixed Fee Contract (CPFF)قرارداد مبلغ ثابت به اضافه هزینه (CPFF)نوعی قرارداد بازپرداخت هزینه است که طی آن خریدار هزینه‌های مجاز فروشنده را (هزینه‌های مجاز در قرارداد مشخص شده است) به علاوه مقدار ثابت سود (هزینه) به فروشنده بازپرداخت میکند.
60Cost Plus Incentive Fee Contract (CPIF)قرارداد مبلغ به اضافه کارمزد تشویقی (CPIF)نوعی قرارداد بازپرداخت هزینه است که در آن خریدار هزینه‌های مجاز فروشنده را به وی پرداخت میکند (هزینه‌های مجاز در قرارداد مشخص شده است) و فروشنده درصورت برخورداری از معیارهای عملکردی تعیین شده، سود خود را دریافت میکند.

** این لیست در حال تکمیل و به روزرسانی است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.
برای ادامه، شما باید با قوانین موافقت کنید

فهرست